Stikkordarkiv: Maihaugen

Mobiltelefonen

I dag går «alle» med ein smarttelefon i handa, eller i det minste ein Doro-telefon som ein kan snakka i og senda tekstmeldingar. Utviklinga på telefon-området har vore ufatteleg sidan 1990-talet, då mobiltelefonen kunne leva opp til namnet sitt, nemleg å vera mobil.

Truleg var eg relativt tidleg ute som mobiltelefonbrukar. I desember 1990 kom kontorsjefen på Maihaugen inn til meg og lurte på om eg ikkje burde ha ein mobiltelefon. Nattevaktene på museet hadde ei stund disponert ein mobiltelefon slik at dei kunne kontakta politi o.a. Eg var ofte ute på reise og han argumenterte med at det var viktig å kunna nå meg, også når eg var på reise.  Det var dessutan solid og god økonomi i institusjonen. Eg var sikkert ikkje særleg vanskeleg å overtala. I omverda mi var eg kjend for å vera overlag interessert i ny teknologi. I romjola 1990 kom kontorsjefen inn på kontoret med ein postpakke, og me kunne pakka ut ein Motorola mobiltelefon til den nette prisen av 21 000 kroner. Det fylgde med to batteri, eit smalt og lite, og eit større, litt klumpete. Med det vesle batteriet var det mogeleg å ha telefonen i jakkelomma. Med det største batteriet passa nok telefonen best i veska. Batteria måtte ladast opp fleire gonger for dagen, og samtaleprisen var svært høg.

Det eg hugsar best som tidleg mobiltelefonbrukar, var ei hending i Stockholm på ettersommaren 1992. Eg sat saman med sjefen («styresmannen» heiter det der) for Nordiska Museet i kafeteriaen der. Han testa ut om eg kunne tenkja meg å koma til museet og overta etter han. Det var sjølvsagt heilt uaktuelt for meg. OL-utbygginga på Maihaugen var meir enn spennande nok for meg. Medan me sat der, ringde det brått i telefonen min. Det var nokon på Maihaugen som skulle snakka med meg. Eg såg korleis han sperra opp augo då eg fiska fram telefonen frå jakkelomma mi og hadde ei kort samtale. Han spurde om eg verkeleg kunne snakka i ein telefon utan å vera kopla til ei telefonlinje. Det skal seiast, samanlikna med meg, var han plassert på motsett side av skalaen når det galdt interessa for ny teknologi. I alle fall makta mobiltelefonen min å imponera sjefen for eit stort og leiande museum. Han mumla noko om at han kanskje burde skaffa seg ein slik sjølv.

Over 30 år seinare er mobiltelefonen heilt integrert i dagleglivet til dei fleste av oss; ikkje berre integrert, den vesle tingesten styrer store delar av kvardagane våre. No vert me imponerte når me møter nokon som ikkje vil la seg innordna det digitale livet. Slik kan tilværet av og til snuast på hovudet.

Share

Minne frå ei digital museumsfortid

LaserplatespelarFrå hornet på veggen observerer eg at det går ein digitaliseringsvind over musea. Eldre folk i museumslandskapet vil kanskje hugsa at i den yrkesaktive museumsfortida mi, 1972-1993, var eg kjend for å vera ein forkjempar for å ta i bruk EDB, som det heitte den tida, i museumssamanheng. Sjølv om det var lett å koma inn i tankesiloar, der teknologien vart eit mål i seg sjølv, var eg oppteken av at IT skulle vera eit hjelpemiddel, ikkje minst til å halda oversyn over samlingane, som i mange høve var eit kvasistrukturert kaos. Eg var heldig som fekk arbeida i institusjonar med solid økonomi og hadde dermed sjanse til å skaffa utstyr som me meinte hadde meirverdi for det daglege museumsarbeidet.

Ei hending hugsar eg særleg godt, ikkje minst fordi me lét vera å fylgja det digitale sporet. I den hyperaktive tida før OL i 1994 fekk Maihaugen store midlar til å utvida bygningsfasilitetane og til ei utstilling om norsk historie, «Langsomt ble landet vårt eget». I arbeidet kom me i kontakt med mange spennande kompetansemiljø, m.a. representantar for IBM, som var eit leiande internasjonalt IT-selskap den gongen. I utstillinga hadde me ein idé om å presentera generell norsk historie i informasjonsstasjonar, der publikum skulle sitja ned og orientera seg på dataskjermar om utviklingslinjer i norsk historie. Store mengder data skulle lagrast på såkalla optiske plater, basert på laserplateteknologi, som var det store og nye på den tida, sjå foto. Samen med nokre andre hadde eg i 1988 besøkt eit utviklingsmiljø i Boston, USA, der professor Ching-chih Chen hadde nytta slike plater til å lagra store mengder data og foto frå dei omfattande funna etter keisar Quins regjeringstid (221-206 f. Kr.) i Kina.

IBM-folka tykte vårt prosjekt var spennande, og det vart laga eit opplegg, der IBM skulle gå inn med monalege midlar, m.a. med utstyr som var basert på laserplateteknologi. Etter ei tid fekk me likevel melding om at IBMs europakontor i Paris hadde avslått prosjektet. Sjølv om utstillingsprosjektet hadde relativt rause økonomiske rammer, bestemte me oss for å droppa dei digitale informasjonsstasjonane. Me løyste informasjonsbehovet med gammaldagse informasjonsplansjar på papir. Nokre år seinare kunne me prisa oss lukkelege over avgjerda vår: den relativt kostbare laserplateteknologien viste seg å vera eit forstadium til det som skulle verta ein viktig masselagringsteknologi, nemleg CD-ROM- og DVD-platene. Stundom er det lurt å venta til teknologi-utviklinga har sett seg i eit spor som kjem til å vara.

Share